25 lat rozwoju samorządności w Polsce to okres wzmożonego rozwoju lokalnego, tworzenia przyjaznych struktur i budowy społeczeństwa obywatelskiego. I Kongres Samorządowy w Lublinie, którego inicjatorem była Fundacja Polskiej Akademii Nauk w Lublinie oraz Urząd Statystyczny w Lublinie, był okazją nie tylko do uczczenia jubileuszu ćwierćwiecza samorządności w naszym kraju, podsumowania szeregu zmian jakie dokonały się w naszych małych ojczyznach, ale także dyskusji o ich przyszłości i możliwościach rozwoju.

Warte podkreślenia jest znaczenie współpracy jednostek samorządu terytorialnego w wymiarze regionalne, ponadregionalnej i transgranicznym, bowiem pogłębienie integracji gospodarczej województwa z otoczeniem, wykorzystanie korzyści płynących z integracji europejskiej i promocja to ważne cele współpracy międzynarodowej polskich samorządów. W kolejnych okresach programowania w rękach samorządów znajduje się coraz więcej środków unijnych. Niechętnie jednak zarówno samorządy, a także przedsiębiorcy i uczelnie sięgają po wsparcie bezpośrednio z Brukseli, o które, mimo powszechnego przekonania, wcale nie jest trudniej  aplikować,  niż to o które ubiegamy się na poziomie krajowym. Warto więc sięgać po instrumenty finansowe dostępne na poziomie unijnym, tym bardziej, że po okresie programowania 2014-2020, dla krajów takich jak Polska, punkt ciężkości przesunie się na instrumentu dostępne bezpośrednio z Brukseli. Unia Europejska dysponuje szerokim wachlarzem instrumentów i narzędzi, dzięki którym efektywnie możemy wspierać rozwój naszych małych ojczyzn i w pełni wykorzystać naszą obecność w Unii.

Znaczenie unijnego wsparcia dla wzrostu gospodarczego i rozwoju samorządów to tylko jeden z wielu tematów dyskusji, podjętych w ramach I Kongresu Samorządowego w Lublinie. Bogata tematyka sesji plenarnej, sesji prezydentów oraz czterech sesji panelowych nt. gospodarki finansowej, jednostek samorządu terytorialnego, wspierania rozwoju przedsiębiorczości, środowiska oraz oświaty i rozwoju stanowiły wielopłaszczyznową platformę wymiany wiedzy, doświadczeń i informacji między przedstawicielami rządu, samorządów, uczelni wyższych a także przedsiębiorców.

Chcąc w pełni wykorzystać wnioski, uwagi i rekomendacje powstałe podczas debat, organizatorzy  planują przedstawić stanowiska Kongresu z poszczególnych zagadnień odpowiednim instytucjom publicznym operującym w obszarze osi tematycznych paneli, a także powołać Ośrodek Dialogu Samorządowego. Jego zadaniem będzie udzielanie wsparcia w rozwiązywaniu problemów gmin, miast i powiatów.